Succesvolle WHOA-trajecten vergen een gedegen voorbereiding

Het aantal schuldakkoorden onder de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) is dit jaar sterk toegenomen. Willen partijen een WHOA-traject succesvol afsluiten, dan is een gedegen voorbereiding van groot belang, schrijft Pieter van Prooijen, partner bij Hermes Advisory.

In veel WHOA-trajecten die de eindstreep niet halen, is een gebrekkige voorbereiding een belangrijke aanleiding. Vaak wordt te snel een startverklaring gedeponeerd, zonder voldoende voorbereiding. Een reden hiervoor kan zijn dat bedrijven verwachten dat de WHOA directe bescherming biedt tegen invorderingsmaatregelen van schuldeisers.

Hoewel de WHOA inderdaad via een afkoelingsperiode bescherming kan bieden tegen invorderingsmaatregelen, wordt deze pas verleend nadat de rechter oordeelt dat aan alle voorwaarden is voldaan. Deze voorwaarden omvatten onder meer toetsing van de onvermijdelijke staat van insolventie, het vooruitzicht op een akkoord en zicht dat aan de lopende verplichtingen wordt voldaan.

Als in de voorbereidingsperiode daarnaast bepaalde complexiteiten worden geïdentificeerd, dan is er meer ruimte en tijd om oplossingen te zoeken dan wanneer deze pas op een later moment aan het licht komen.

Voorbereidingsvragen

Wanneer kritische voorbereidingsvragen vooraf niet worden gesteld, wordt het proces een kwestie van roeien met de riemen die men heeft. Om deze valkuil te vermijden, hebben we bij Hermes Advisory een aantal aandachtspunten geïdentificeerd die de kans op succes van een WHOA-traject aanzienlijk vergroten.

Financiering van het akkoordbedrag
Een belangrijk aspect van een succesvol WHOA-traject is vooraf al inzicht in de mogelijke uitkering aan de belanghebbenden (akkoordbedrag) en hoe deze wordt gefinancierd.

“Het is niet toegestaan om selectief crediteuren buiten het akkoord te houden.”

De WHOA is geen magische oplossing waarmee schulden automatisch verdwijnen. Vaak moet een substantiële financiële bijdrage (financiering van het akkoord bedrag) worden geleverd om schulden te saneren. Schuldeisers zoals leveranciers en de belastingdienst eisen vaak directe betaling van de gesaneerde schulden.

Levensvatbaarheid van de onderneming
Een andere essentiële vraag is of de onderneming na de schuldsanering levensvatbaar is. In veel gevallen zijn er operationele uitdagingen die de onderneming moet overwinnen. De kosten voor herstelmaatregelen gaan vaak voor de baten uit. We zien vaak dat de onderneming verwacht dat het nog enige tijd zal duren voordat zij weer winstgevend is.

Zonder een duidelijke strategie en middelen om deze uitdagingen en financieringsbehoefte aan te pakken, blijft de toekomst van de onderneming onzeker.

Financiële flexibiliteit gedurende de periode waarin het akkoord tot stand komt
Gedurende het WHOA-traject moeten de lopende verplichtingen worden nagekomen. Dit vereist voldoende financiële speelruimte. In sommige gevallen is aanvullende financiering door aandeelhouders noodzakelijk. We hebben gezien dat onverwachte tegenvallers kunnen leiden tot een verslechtering van de liquiditeitspositie, wat de onderneming kan dwingen tot een faillissement.

Hoewel onvoorziene omstandigheden altijd een rol kunnen spelen, moet er bij aanvang van het traject voldoende zekerheid zijn dat de onderneming het akkoord tot een goed einde kan brengen.

Buiten het akkoord houden van crediteuren
Sommige ondernemingen proberen bepaalde schuldeisers buiten het akkoord te houden vanwege kritische bedrijfsprocessen of reputatieschade. De belastingdienst stelt zich vaak welwillendheid op bij het uitvoeren van schuldakkoorden, maar is kritisch wanneer bepaalde schuldeisers buiten het akkoord worden gehouden (en dus volledig worden voldaan).

Wettelijk gezien is het ook niet toegestaan om selectief crediteuren buiten het akkoord te houden, omdat dit in strijd zou zijn met het principe van een eerlijk akkoord (‘absolute priority rule’). Zodra crediteuren zijn betaald, is er vaak geen mogelijkheid meer om dit te corrigeren, wat grote gevolgen kan hebben.

Kosten en complexiteit
De kosten van het doorlopen van een WHOA-procedure wordt vaak als een struikelblok gezien. Het is onze ervaring dat, wanneer er geen complexiteiten optreden, de uitvoeringskosten behapbaar zijn.

“Het is essentieel om schuldeisers eerlijk te behandelen.”

Echter wanneer er reeds bestaande geschillen zijn of andere juridische euvels, dan kunnen de kosten oplopen en een snelle doorlooptijd van het traject in de weg staan. We zien dat wanneer trajecten uitlopen de kans op succes afneemt. In die zin is ons devies ga zoveel mogelijk complexiteiten uit de weg en zorg voor een snelle afronding.

Ons advies in deze is ook om de belanghebbenden hogere uitkeringen te geven dan strikt noodzakelijk is. Het akkoord wordt zo breed gedragen. Stel dat wordt besloten dat aan leveranciers of andere kosten crediteuren maar een uitkering van 3% van hun vordering wordt verstrekt, dan is de kans groot dat deze belanghebbenden niet instemmen met het akkoord. Immers waarom zouden ze.

Als in het akkoord een klasse tegenstemt zal dit ertoe leiden dat een zogenoemde observator moet worden aangesteld om te toetsen of het akkoord wel redelijk en eerlijk is. Dit zal tot de nodige en aanzienlijke kostenpost leiden en vertraging in het proces.

Voorbereiding van het WHOA-traject leidt tot succes

Hoewel de WHOA in veel gevallen een effectieve oplossing biedt voor bedrijven in financiële moeilijkheden, is succes sterk afhankelijk van een zorgvuldige voorbereiding en een realistische beoordeling van de mogelijkheden. Door in een vroeg stadium aandacht te besteden aan de financiering, levensvatbaarheid en financiële flexibiliteit van de onderneming, kan de kans op succes aanzienlijk worden vergroot.

Daarnaast is het essentieel om schuldeisers eerlijk te behandelen, hen niet selectief uit te sluiten en ook een redelijke uitkering te verstrekken. Door deze factoren in acht te nemen, kunnen meer WHOA-trajecten succesvol worden afgerond en kan het aantal faillissementen worden teruggedrongen.