WHOA schuldakkoord voor kleine MKB-onderneming

Afgelopen week is een WHOA schuldakkoord voor een kleine MKB onderneming door de rechtbank gehomologeerd (goedgekeurd). De goedkeuring is voor de vennoten van de onderneming (VOF) van belang. Het faillissement van de onderneming zou direct tot hun persoonlijke faillissement hebben geleid. Een opgeluchte cliënt dus. Voor de praktijk is dit akkoord ook van belang. Immers, het betrof een WHOA schuldakkoord van een relatief kleine onderneming met een schuldenlast van circa €1,5 miljoen met 80 belanghebbenden en een werkgelegenheid van 20 gespecialiseerde werknemers.
Hoewel dit niet het eerste WHOA schuldakkoord van deze aard is, zal het succes bijdragen aan de grotere bekendheid en toepasbaarheid van de WHOA, zelfs voor kleine MKB-ondernemingen.

WHOA te kostbaar voor kleine MKB ondernemingen?

In een recent artikel in het tijdschrift Financiering, Zekerheden en Insolventie rechtpraktijk (FIP) is de vraag gesteld of de WHOA niet te kostbaar en te complex is voor kleine ondernemingen. Er werd geopperd dat eenmanszaken en persoonsvennootschappen steeds minder gebruikmaken van de WHOA. Echter, gezien het beperkte aantal faillissementen in de afgelopen jaren als gevolg van overheidssteun, is het nog te vroeg om te concluderen dat de WHOA niet geschikt is voor kleine MKB-ondernemingen.

Onbekend maakt onbemind

Het instrument van de WHOA is nog relatief onbekend bij veel ondernemers, vooral binnen het MKB, omdat er nog maar relatief weinig WHOA-trajecten zijn uitgevoerd. De Kamer van Koophandel heeft een stappenplan voor schulden op haar website geplaatst en heeft tijdens de coronaperiode verschillende initiatieven ontplooid om aandacht te vragen voor schuldsaneringen, inclusief de WHOA. Het is mogelijk dat deze initiatieven te vroeg waren en het verdient overweging om deze komende herfst opnieuw leven in te blazen. Belangenorganisaties van sectoren die door de coronacrisis zwaar getroffen zijn (horeca of retail), zouden ook meer aandacht aan dit thema kunnen besteden.

Stok achter de deur

Enige nuancering is ook op zijn plaats. De WHOA is bedoeld als stok achter de deur. Bij rondvraag onder verschillende advieskantoren die zich bezighouden met schuldsaneringen, blijkt dat deze stok inderdaad wordt gebruikt. Het akkoord wordt als een WHOA akkoord gestructureerd maar gegeven de instemming van alle belanghebbenden, kan een gang naar de rechtbank worden voorkomen.

Uitstel is geen afstel

Bovendien wachten veel kleine ondernemingen nog steeds op een generaal pardon voor hun belastingschulden als gevolg van de coronacrisis. Het wordt echter steeds duidelijker dat dit pardon er niet zal komen. Hoewel de betaling van de belastingschulden mocht worden uitgesteld, betekent dit niet dat ze volledig worden kwijtgescholden. Nu de Belastingdienst de eerste aanmaningen heeft gestuurd, worden de problemen voor veel ondernemingen acuut. We zien daarnaast een groep ondernemingen ontstaan die de uitgestelde betaling van belastingschulden wel proberen in te lopen, maar eigenlijk niet genoeg verdienvermogen hebben. Hierdoor neemt hun financiële flexibiliteit geleidelijk af, totdat ze op een punt komen waarop faillissement de enige uitweg lijkt of ze een schuldakkoord moeten uitvoeren.

Kosten beperken door vergaande automatisering

Sinds 2020 hebben wij veel geïnvesteerd om de uitvoering van schuldakkoorden te automatiseren. Met lagere uitvoeringskosten worden (WHOA)schuldakkoorden ook toegankelijk voor kleinere ondernemingen. Ook bij het goedgekeurde WHOA traject is WHOA WorkFlow Systems ingezet. Deze cloud applicatie biedt aan adviseurs ondersteuning bij het structureren, documenteren en communiceren van het schuldakkoord naar belanghebbenden (inclusief de stemprocedure en monitoring daarvan). Wij zijn van mening dat deze cloudapplicatie onmisbaar is wanneer meer dan 20 belanghebbenden betrokken zijn bij een schuldakkoord. Daarnaast trachten wij binnen Hermes Advisory steeds meer een standaard (waarderings)rapportage op te stellen waarbij ook secties zijn geautomatiseerd. Ook op dit vlak proberen we dus de uitvoeringskosten te verlagen. Als de vraag wordt gesteld: “Wat is je inschatting van de kosten voor een WHOA traject?” is het antwoord niet eenduidig. Ondanks alle inspanningen ten spijt om de uitvoeringskosten te beperken zien we dat een WHOA traject voor een kleine onderneming toch al gauw €35.000 aan kosten met zich mee brengt. Hierbij moet de notie tevens worden gemaakt dat als de complexiteit toeneemt de kosten navenant toenemen. Met andere woorden, een WHOA-traject is niet kosteloos, maar de kosten van een faillissement zijn vaak aanzienlijk hoger.

Financiering van en voor een WHOA traject

De hoogte van de uitvoeringskosten is echter niet het grootste struikelblok. Het is vaak de financiering van de advieskosten en de financiering van het akkoord zelf die een barrière vormen. Deze zorgen zijn al eerder geuit. De belangrijkste aanbevelingen hiertoe zijn:
– Stel de Time Out Arrangement (TOA) financiering beschikbaar voorafgaand aan een (WHOA)schuldakkoord traject onder de voorwaarden dat een indicatief saneringsplan beschikbaar is;
– Verruim de reikwijdte van de besteding van de TOA financiering om daarmee ook het akkoordbedrag aan leveranciers te voldoen;
– Stel het betalen van het akkoordbedrag aan de Belastingdienst standaard in op 12 maanden in plaats dat deze als een uitzondering op termijn kan worden voldaan.

De noodzaak om de aanbevelingen op te volgen zal met het toenemend aantal faillissement steeds duidelijker worden. Immers noch het ministerie van Economische Zaken en Milieu noch het Ministerie van Financiën zal gebaat zijn met een faillissementsgolf.

Ter illustratie :
Bij een recent traject hebben we getracht om een buurtsupermarkt met een schuldomvang van €850.000 van faillissement te redden. De Time Out Arrangement financiering werd aangevraagd. Een positieve grondslag werd verkregen. Echter, de TOA financiering zou pas worden verstrekt na homologatie van het akkoord. De onderneming kon de uitvoeringskosten niet bekostigen en dichtte het gat door haar lopende fiscale verplichtingen niet na te komen. Hierdoor betwijfelde de Ontvanger van de Belastingen of de onderneming wel levensvatbaar was en stemde tegen. Als de TOA financiering eerder was verstrekt was het akkoord tot stand gekomen en de onderneming gered.

Sharing is Caring

De recente goedkeuring van het schuldakkoord laat zien dat de WHOA ook geschikt is voor kleine ondernemingen die opereren via persoonsvennootschappen. Juist voor persoonsvennootschappen is de WHOA een doeltreffend middel. Persoonlijke faillissementen, die vaak ernstige gevolgen hebben voor de persoonlijke situatie, kunnen hiermee worden voorkomen. Mijn inziens is het delen van dergelijke succesverhalen nodig om de WHOA breder bekend te maken … dus sharing is caring!